هفته گذشته یکی از همکاران به من مراجعه نموده بود و درمقام درد دل با هم کپ و گفتگویی داشتیم. او می گفت که بعضی از شرکتهای بیمه از پزشکان طرف قرارداد خود می خواهند که در بالای نسخه نوشته شده در دفترچه بیمه ، بیماری فرد را نیز ثبت نمایند و از این طریق بیمه مذکور در صدد جلوگیری از سوء استفاده احتمالی از دفترچه های بیمه بیماران، در امر نسخه شدن پاره ای از داروها ، خصوصاً داروهای گران قیمت می باشند!؟ اما سوال اساسی این است که آیا پزشک در چنین مواردی مجاز به افشاء راز بیمار خود می باشد یا خیر؟ در ماده 648 قانون مجازات اسلامی که اختصاصاً به مبحث مهم رازداری اشاره شده است چنین آمده است که : «اطباء و جراحان و ماماها و داروفروشان و كليه كساني كه به مناسبت شغل يا حرفه خود محرم اسرار مي شوند هرگاه در غير از موارد قانوني، اسرار مردم را افشا كنند به سه ماه و يك روز تا يك سال حبس و يا به يك ميليون و پانصدهزار ريال جزاي نقدي محكوم مي شوند.» که در واقع قانونگذار به چنین اقدامی رنگ و بوی جرایم کیفری را داده است. مسلماً صرف دستورالعمل شرکتهای بیمه، نمی تواند قانون الزام آور جهت افشای راز بیماران باشد چه بسیار بیمارانی که به هیچ وجه تمایل ندارند که دیگران ، و حتی نزدیکترین بستگان ایشان در جریان بیماری آنها قرارگیرند و مسلماً افشاء راز بیمار درچنین حالتی از موارد تصریح شده در ماده 648 قانون است. دوست و همکار دیگری می گفت که یکی از شرکتهای بیمه ، مراکز پزشکی هسته ای را ملزم به ارسال در خواست پزشک معالج و نیز ریپورتهای صادر شده برای بیماران به همراه تشخیص قطعی بیماری ایشان نموده است که مسلماً چنین امری نیز با رازداری پزشکی در تضاد می باشد و در واقع الزام پزشکان به افشاء راز بیماران به جهت پیشگیری و کاهش زیانهای مالی شرکتهای بیمه امر خلاف قانون ونیز بر خلاف اصول اولیه اخلاق پزشکی است. فرض کنید بیماری از افشاء اسرارمربوط به بیماری خود در خارج از موارد تصریح شده در قانون، نزد شرکتهای بیمه، مراجع مالیاتی،؛ مراجع استخدامی، مراجع قضایی و .... مطلع گردد و از این طریق متحمل زیانهای مالی و نیز روحی روانی شود در چنین حالتی نه تنها بیمار مذکور می تواند در مراجع قضایی و نیزمراجع انتظامی طرح دعوی نماید بلکه مسلماً اعتماد خود را به سپیدجامگان این مرز و بوم نیز از دست خواهد داد .